سفر به پنج هزار سال تاریخ
سفر به پنج هزار سال تاریخ
بر اساس شواهد تاریخی، نیشابور حدود پنج هزار سال قدمت دارد. نام آن از واژه «نه شاهپور» گرفته شده است؛ «نه» به معنی شهر است، یعنی شهری که شاهپور آن را بنا کرده است...
از نیشابور با اسامی و عناوین دیگری همچون ابرشهر، شهر قلمدان‌های مرصع، شهر صبح هنگامان، شهر فیروزه و شهر سلسله‌الذهب هم یاد شده است. این شهر مرکز حکومت طاهریان بوده که مغول‌ها آن را با خاک یکسان کردند.
نیشابور کنونی در نزدیکی شهر کهن آن بنا شده است.اما بسیاری از مردم، نیشابور را به شهر شعر و شعور می‌شناسند ولی اگر یک‌بار به این شهر سفر کرده باشید بلافاصله متوجه خواهید شد که کنار جاذبه‌های مختلف ادبی، هنری و تاریخی، نیشابور شهر باغ‌های رویایی و کوچه‌باغ‌های شگفت‌انگیز است و بیهوده نیست که آوازه این کوچه باغ‌ها در سراسر ادب و هنر ما پیچیده است و بخش عمده‌ای از شاعران و هنرمندان خراسانی به گونه‌ای مستقیم و غیرمستقیم در آثارشان ذکر خیری از باغ‌های نیشابور کرده‌اند.
باغ خیام، باغ خرمک، باغ امامزاده محروق، باغ قدمگاه و باغ شیخ فریدالدین عطار نیشابوری از جمله میراث فرهنگی نیشابور است که پس از گذشت قرن‌ها، هنوز دلربا و استوار همچون نگینی می‌درخشند و شاید اغراق نباشد اگر بگوییم این باغ‌ها در شهر تاریخی و باستانی نیشابور می‌توانند خود به تنهایی میزبان و محرکی برای دعوت از گردشگران ایرانی و خارجی باشند. در بازدید از این باغ‌ها دوربین عکاسی را فراموش نکنید که بعدها حسرت خواهید خورد.
نامیدن این باغ به نام قدمگاه، به دلیل اثر قدم‌های مبارک امام هشتم (ع) روی یک لوح سنگی است. هنگامی که آن امام همام، جاده ولایت ـ مسیر مدینه تا مرو ـ را طی نمودند، تنها شهری که در این مسیر، مفتخر به میزبانی حضرت رضا(ع) شد، نیشابور بود که در همین مکان هم حدیث معروف سلسله الذهب شکل می‌گیردباغ قدمگاه
یکی از باغ‌های ایرانی نیشابور، باغ زیبای قدمگاه است که مزین به نظم و تناسب و برخوردار از حرمتی ویژه است که هنوز هم سایه سنگین تاریخ را در گوشه گوشه آن می‌توان حس کرد. ورودی باغ، فوق‌العاده زیباست و عمارت آن مزین به کاشی‌های رنگی معرق است.
این باغ در شیبی تند قرار دارد و جریان آب از بالاترین نقطه باغ از استخری که محل جمع‌آوری و پخش آب است آغاز می‌شود و به دور حیاط و عمارت می‌چرخد و سرانجام از زیر سرسرا و ورودی گذر می‌کند.
نامیدن این باغ به نام قدمگاه، به دلیل اثر قدم‌های مبارک امام هشتم (ع) روی یک لوح سنگی است. هنگامی که آن امام همام، جاده ولایت ـ مسیر مدینه تا مرو ـ را طی نمودند، تنها شهری که در این مسیر، مفتخر به میزبانی حضرت رضا(ع) شد، نیشابور بود که در همین مکان هم حدیث معروف سلسله الذهب شکل می‌گیرد.
باغ محروق
از دیگر باغ‌های ماندگار ایران که در شهر نیشابور قدیم پابرجاست، باغ امامزاده محمد محروق است که بر اساس نظم منطقی، وسعت و گستردگی هماهنگ، رعایت جهات جغرافیایی و مشخصات محیطی، استفاده درست از آفتاب و خلق محیطی آرام و مصفا و نیز هماهنگی عمارت (کوشک) با باغ، حیرت‌انگیز است.
باغ عطار
باغ شیخ فریدالدین عطار نیشابوری را هم در سفر به نیشابور حتما باید ببینید که آرامگاه زیبای کمال‌الملک ـ نقاش بزرگ ایران ـ در غرب باغ، جلوه‌ای خاص به فضا داده است.
اما اگر گذارتان به نیشابور و باغ های معروف آن افتاد، سری هم به موزه های زیبای این شهر بزنید که هر کدام گوشه هایی از تاریخ این منطقه را روایت می کنند.
موزه رباط شاه عباسی
این موزه در ضلع شرقی رباط در گوشه میدان خیام قرار گرفته و با مساحت تقریبی 600 متر مربع همزمان با برپایی کنگره بزر گداشت عطار نیشابوری در سال 1374 اقتتاح شد. موزه رباط از نوع موزه های محلی و منطقه ای و مشتمل بر سه بخش باستان شناسی، مردم شناسی و بخش ویژه است و در واقع ساختمان آن کاروانسرای شاه عباسی نیشابور، یکی از بناهای دوره صفویان بوده است. برای دیدن این موزه باید به بافت مرکزی شهر نیشابور، خیابان امام خمینی (نیشابور)، مراجعه کنید.
موزه حکیم عمر خیام
این موزه به مناسبت برگزاری کنگره جهانی خیام، در 28 اردیبهشت ماه 1379 در کنار آرامگاه خیام احداث شد. در بازدید از این موزه چهاربخش را می بینید. بخش اول آثار مربوط به نجوم شامل ابزار آلات رصد و ستاره شناسی، اسطرلاب، انواع قطب نماها و صور فلکی است. بخش دوم ظروف فلزی معاصر باخیام از قرن پنجم ه. ق را شامل می شود، بخش سوم شامل ظروف سفالین لعابدارمربوط به قرون سوم تا هفتم هجری قمری است و در بخش چهارم هم نسخ خطی، نسخ خطی نجوم و تابلوهای مربوط به حکیم عمر خیام به چشم می خورد
منبع:تبیان
ویرایش و تلخیص:آکاایران
یک نوروز و هزار آیین 
تاریخ سنگی ساسانی 
رشته کوه های هزار مسجد کجاست؟